Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ

Συγγραφέας: ΘΑΦΟΝ ΚΑΡΛΟΣ ΡΟΥΙΘ

«H σκιά του ανέμου» είναι μια ιστορία μυστηρίου, έρωτα και ενηλικίωσης που διαδραματίζεται στη Βαρκελώνη ξεκινώντας λίγο πριν τον Β ‘Παγκόσμιο πόλεμο. Διαβάζοντας την κανείς, μπορεί να «μυρίσει» την πόλη και ειδικά αν την έχει επισκεφτεί, θα αναπολήσει τις στιγμές του εκεί  και θα θελήσει να την επισκεφτεί ξανά για να την σεργιανίσει μια ακόμη φορά, για να τη δει με άλλο μάτι.

Κρυμμένο στην καρδιά της παλιάς πόλης της Βαρκελώνης βρίσκεται το «Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων», μια λαβυρινθώδης βιβλιοθήκη με ξεχασμένους τίτλους που δεν εκδίδονται πια. Σ’ αυτή τη βιβλιοθήκη οδηγείται από τον πατέρα του ο δεκάχρονος Ντανιέλ για να επιλέξει ένα βιβλίο από τα ράφια. Διαλέγει τη ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ του Χουλιάν Καράξ. Καθώς ο Ντανιέλ μεγαλώνει, διάφοροι άνθρωποι φαίνεται να ενδιαφέρονται για το εύρημά του. Μια νύχτα, ενώ περιπλανιέται στους δρόμους, τον πλησιάζει μια φιγούρα που του θυμίζει έναν ήρωα από τη ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ. Ο άντρας αυτός προσπαθεί να εντοπίσει όλα τα έργα του Καράξ για να τα κάψει. Αυτό που αρχίζει ως μια υπόθεση λογοτεχνικής περιέργειας εξελίσσεται σε έναν αγώνα για την ανακάλυψη της αλήθειας πίσω από τη ζωή και το θάνατο του Χουλιάν Καράξ. Ένα βιβλίο-σταθμός, μια γοητευτική εξερεύνηση της εμμονής στη λογοτεχνία και στον έρωτα. (παράγραφος από το οπισθόφυλο του βιβλίου)

Οι περιγραφές του Ζafon ιδιαίτερα στην Γοτθική συνοικία θα κάνουν τον αναγνώστη να αισθανθεί τη Βαρκελώνη από την νοητική προέκταση των αισθήσεων του. Οι υπαινιγμοί της υπόθεσης μετουσιώνονται σε σκιές που απλώνονται στα αρχιτεκτονικά ορόσημα της πόλης, οι κλειστοί χώροι είναι διάσπαρτοι από αντικείμενα της εποχής, (τα οποία ο συγγραφέας φαίνεται να θαυμάζει με μια σχεδόν φετιχιστική διάθεση) ενώ είναι φιλοτεχνημένοι με έργα – αναφορές στην καλλιτεχνική ζωή της πόλης. Οι δρόμοι σφύζουν από επαγγελματική δραστηριότητα και χώρους αναψυχής και εστίασης καταλαμβανόμενους από ενθουσιώδη πελατεία που απολαμβάνει τη ζωή της ανεξάρτητα από τα προσωπικά χτυπήματα της μοίρας, το προπολεμικό κλίμα ή τη δικτατορία του Φράνκο. Παντού υφέρπει ένα soundtrack από περιβαλλοντικούς ήχους και σχεδόν τίποτα δεν μένει αδειανό από σκίτσα, φωτογραφίες, μελωδίες. Οι καπνοί από τη βιομηχανική δραστηριότητα, οι μυρωδιές από τις κουζίνες, οι στάλες της βροχής, το σφύριγμα του ανέμου προστίθενται και αυτά στην παλέτα του Zafon από την οποία ο αναγνώστης αντλεί αχόρταγα για να ζωγραφίσει τη Βαρκελώνη του.  


Αν επιχειρήσει κάνεις να κρίνει το βιβλίο σαν ένα «ρεαλιστικό» μυθιστόρημα, θα λοξοδρομήσει αρκετά από την πρόθεση του συγγραφέα. «Η σκιά του ανέμου» είναι ένα ταξίδι σε μια υπαρκτή πόλη και έναν υπαρκτό ισορικό χρόνο, η οποία όμως έχει καταληφθεί όχι μόνο αφηγηματικά, αλλά και αισθητικά από τον φαντασιακό κόσμο των βιβλίων. Για αυτό το λόγο διακατέχεται από μια «λογοτεχνική υπερβολή» . Όποιος ρεαλισμός ήταν αναμενόμενος από τον αναγνώστη έχει «μεταφραστεί» σκόπιμα από μια υπερβολική μούσα. Η διακόσμηση και η αρχιτεκτονική των χώρων, οι ψυχικές διαστάσεις, το σχεδόν ανεπαίσθητο παιχνίδι με τη μεταφυσική, η συχνά πομπώδης και ατακαδόρικη πρόζα και η εμφάνιση των ηρώων, οι συνεχείς αναφορές στα κοινωνικά στερεότυπα της εποχής δεν είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας του συγγραφέα να αντιληφθεί τι είναι ρεαλίστικό και πολιτικά ορθό. Αντίθετα αποτελούν εργαλείο για να μας κάνει να αισθανθούμε ότι κι εμείς και οι ήρωες ακροβατούμε στο μεταίχμιο του πραγματικού και του ονειρικού κόσμου.

La pedrera, Βαρκελώνη, Φωτογραφία: Δημήτρης Αντωνόγλου

«Η σκια του ανέμου» είναι ένα γοτθικό νουάρ αλλά παίζει τακτικά με το άγχος προσέγγισης του αντρικού φύλου. Το κοκτέιλ πόθου, εμμονής , αδεξιότητας και μεταμέλειας όπως ενσταλάζεται στις ανδρικές ορμόνες διαποτίζει τις σελίδες του βιβλίου. Ο αναγνώστης εισπνέει την διαχρονική υπαρξιακή αντρική αγωνία όπως αυτή αναδύεται στην προεφηβική ηλικία και δεν εγκαταλείπει τους περισσότερους ποτέ. Οι γυναίκες του Zafon είναι συχνά θύματα της πατριαρχίας, όμως είναι παράλληλα ισχυρές προσωπικότητες με δίψα για ζωή και ένα κράμα επιμονής, επιπολαιότητας και μοιραίου παρορμητισμού η οποία πασχίζει να κάμψει τις ανισότητες της έμφυλης υποδούλωσης.

Οι αναφορές του συγγραφέα στην δικτατορία του Φρανκο, τον φασισμό, τις πληγές των πολέμων, η λεπτή ειρωνία του για την κομμουνιστοφοβία, οι ταξικές αναφορές και ο καγχασμός του προς τον επιχειρηματικό εκδοτικό κόσμο πηγάζουν μέσα από τις πράξεις των ηρώων του και πολιτικοποιούν τόσο όσο να αντιληφθεί ο αναγνώστης τα δεινά που πηγάζουν από την εξουσία του χρήματος, την υποκρισία των ελίτ και την απεριόριστη εξουσία του φασισμού.

Συστήνεται για φίλους των ιστοριών μυστηρίου που αγαπούν τις ατμοσφαιρικές περιγραφές και τις έξυπνες ατάκες ακόμα και όταν αυτές μοιάζουν επιτηδευμένες. Για όποιον έχει πάει ή σκέφτεται να πάει στη Βαρκελώνη είναι must. Δεν συστήνεται σε φίλους και φίλες που τρομάζουν από τις σκιές και τους ήχους όταν κυκλοφορούν μόνοι τους τη νύχτα, ούτε σε όσους ανατριχιάζουν με τις σεξιστικές αναφορές, ακόμη και όταν αυτές αντανακλούν ρεαλιστικά τις αντιλήψεις και το κλίμα τις εποχής στην οποία διαδραματίζεται το μυθιστόρημα.

Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ
Συγγραφέας: ΘΑΦΟΝ ΚΑΡΛΟΣ ΡΟΥΙΘ

Μεταφράστρια Βασιλική Κνήτου
Σελίδες 624
ISBN: 978-960-496-781-0
Εκδόσεις Ψυχογιός

Σχετικά άρθρα

Κίρκη

Όταν άκουσα πρώτη φορά για την «Κίρκη» της Madeline Miller η πρώτη μου αντίδραση ήταν, «τι νόημα έχει να διαβάσει ένας Έλληνας, ένα μυθιστόρημα που στηρίζεται στην Ελληνική Μυθολογία και μάλιστα η πρωταγωνίστρια του αναφέρεται στην Οδύσσεια, την οποία πια την έχουμε μάθει σχεδόν απέξω». Όμως το βιβλίο είχε εξαιρετικές κριτικές και είπα να του δώσω μια ευκαιρία.

Αύγουστος

Ο Williams αποποιείται την ιστορική ακρίβεια για να μπορέσει να διηγηθεί τη ζωή του Οκταβιανού Αύγουστου, με τρόπο που προσδίδει λογοτεχνική ποιότητα στο βιβλίο του. Ο «Αύγουστος» είναι γραμμένος ως μια σειρά από επιστολές οι οποίες ανταλλάσσονται ανάμεσα σε περισσότερο ή λιγότερο πρόσωπα που σχετίζονται με την ιστορία.

Το πρόβλημα Σπινόζα

Ένας σχολιασμός της επιρροής του ο Μπαρούχ Σπινόζα στη δυτική φιλοσοφία. Ο Γιαλομ ξεκινά το βιβλίο του εξηγώντας το πλαίσιο και την ιστορική περίοδο στην οποία έζησε ο Σπινόζα, καθώς και την επιρροή του κοινωνικού, πολιτικού και θρησκευτικού περιβάλλοντος στη ζωή του.

Σχεδία

Αυτό που κάνει συναρπαστικό το βιβλίο του Baxter είναι η πρωτοτυπία του κόσμου του, η οποία δεν έγκειται στα στοιχεία μιας φουτουριστικής αρχιτεκτονικής ενός εξωγήινου πολιτισμού ή τις περιγραφές ενός φαντασιακού αλλόκοσμου περιβάλλοντος το οποίο ξαφνικά «φύτρωσε» κάπου. Η ανάγνωση σταδιακά οδηγεί σε μια εμβύθησης σε ένα μοναδικό αλλόκοτο, αλλά συνάμα δυνητικά υπαρκτό περιβάλλον, το οποίο προκύπτει από έναν δημιουργικό συνδυασμό της παλέτας των φυσικών νόμων. Ο Baxter συνθέτει τη συμφωνία μιας άλλης ζωής ανακατεύοντας και μοιράζοντας την τράπουλα του «Θεού» με την οποία θα παιχτεί ένα απρόβλεπτο παιχνίδι επιβίωσης.

Wednesday

Η τυραννία του κοιωνικοιδεολογικού κατεστημένου είναι η φυλακή της ψυχής του σκεπτόμενου έφηβου. Η κοινωνική πίεση (συνομήλικων και ενήλικων) για να υποκύψεις στην ομογενοποίηση, μαζί με την επιθυμία του ανήκειν από τη μια και το πλέγμα των προσωπικών αξιών μαζί με την έμφυτη εφηβική τάση για αμφισβήτηση από την άλλη, δημιουργούν μια τρομακτική διελκυστίνδα για το νεανικό μυαλό.