Δημήτρης Αντωνόγλου – Δημοσιεύτηκε αρχικά στις 13/06/2015 στο aplotaria.gr
Πριν 5 λεπτά, Έλληνας φίλος που ζει στη Γερμανία μου έστειλε το ακόλουθο μήνυμα:
“7 μέρες, πτήση και ξενοδοχείο 270 €, all inclusive (δηλ και φαΐ και ποτό και καφές)
Στην Αττάλεια. Απέναντι σε αυτές τις τιμές, ζητούν και αύξηση του ΦΠΑ στην ΕΕ;
Δεν υπάρχει! Ποιος θα έρθει Χίο;;;;”
Το 2000, η χώρα ετοιμαζόταν να μπει στο ευρώ και σχεδόν όλοι πανηγύριζαν.
Τότε, μιλώντας στο διεθνές επιστημονικό συνέδριο του Πανεπιστημίου Αιγαίου με θέμα “Τουρισμός σε νησιωτικές περιοχές και ειδικούς προορισμούς” στη Χίο, είχα επισημάνει, αφενός, ότι το κοινό νόμισμα θα οδηγήσει τον Ελληνικό μαζικό τουρισμό σε απώλεια ανταγωνιστικότητας και, αφετέρου, πως το αειφορικό μοντέλο ήταν το μόνο, μακροπρόθεσμα, βιώσιμο επειδή η ανταγωνιστικότητα του στηρίζεται στη μοναδικότητα και την ποιότητα του περιβάλλοντος του Ελλαδικού χώρου και όχι τις χαμηλές τιμές.
Έχω τοποθετηθεί, επίσης, δημόσια για το ότι θεωρώ βλακώδη, ανταγωνιστικά καταστροφική, κοινωνικά άδικη και δημοσιονομικά ανώφελη η οποιαδήποτε αύξηση στους συντελεστές του ΦΠΑ μιας και πλήττει και τις τοπικές κοινωνίες και την ανταγωνιστικότητα του τουρισμού στη διεθνή αγορά, οδηγώντας, εντέλει, σε μείωση της κατανάλωσης, η οποία εξανεμίζει το κάθε δημοσιονομικό όφελος.
Από το 2000, σε γραπτά μου και σε όποια συνέδρια έχω μιλήσει, υποστηρίζω ότι για τη Χίο ταιριάζει μόνο το μοντέλο του αειφορικού τουρισμού και πως το νησί είναι τυχερό που δεν έχει αναπτύξει μαζικό τουρισμό -ακόμη και στον Καρφά η κλίμακα είναι μικρή σε σχέση με τη Ρόδο επί παραδείγματι- γιατί αν το είχε κάνει θα είχε υπονομεύσει της δυνατότητες του νησιού για εναλλακτικό τουρισμό. Και αυτό είναι βέβαιο γιατί οι κλίμακες στις οποίες αναπτύσσεται ο μαζικός τουρισμός δημιουργούν τέτοια μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα ώστε να τον καθιστούν μη ελκυστικό σε εναλλακτικούς τουρίστες.
Κάποιοι, λόγω έλλειψης θεωρητικής κατάρτισης, απουσίας παραστάσεων ή έλλειψης κοινωνικής ευαισθησίας, θεωρούν τον Τουρισμό, αμιγώς οικονομικό φαινόμενο αυτορυθμιζόμενο ως αγορά και επιτυχημένο μόνο μέσα από οικονομίες κλίμακας. Αγνοούν τα κοινωνικοψυχολογικά κίνητρα του ταξιδιού και τους κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς και ανθρωπογεωγραφικούς μετασχηματισμούς που επιφέρει ο Τουρισμός.
Σε αυτούς απευθύνομαι σήμερα με το παραπάνω μήνυμα του φίλου, με όρους αγοράς, την οποία ισχυρίζονται πως καταλαβαίνουν επειδή αποτελούν-υποτίθεται- μέρος της.
Θέλω να τους ρωτήσω, ποιό είναι το σχέδιο τους για να γίνουν ανταγωνιστικοί στα 270 ευρώ συνολική δαπάνη του τουρίστα την εβδομάδα των γειτόνων. Και αν όντως έχουν σχέδιο που «βγαίνει», να μας εξηγήσουν πώς θα ωφεληθεί η Χιακή κοινωνία συνολικά όταν αυτά τα 270 ευρώ ή λιγότερα τα μοιράζονται ο ξενοδόχος με τον tour operator.
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, κάποιοι αποκοιμίζουν τη Χιακή κοινωνία ότι, δήθεν, όλα τα προβλήματα του Τουρισμού θα λυθούν δια μαγείας, με την επέκταση του αεροδρομίου, την ίδια ώρα που τα τσάρτερ, σήμερα, έρχονται μισογεμάτα.
Το πρόβλημα είναι ένα. Δεν υπάρχει σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης για τη Χίο. Μόνο μεμονωμένες ενέργειες, εντροπία και αδράνεια. Αλλά για αυτό περισσότερα στο επόμενο άρθρο.
